Inkopen in een bedrijf
Jij wilt gaan ondernemen. Niet door op een zolderkamertje te beginnen, maar door je in te kopen in een bestaand bedrijf. Je bent tenslotte een ervaren en succesvol manager en past daarom goed bij een situatie waar er ook professioneel management wordt gevraagd. Jij hebt eerder in je carrière bedrijven of bedrijfsonderdelen helpen groeien naar een nieuwe fase. Deze ervaring wil je nu via het ondernemerschap voor jezelf te gelde maken door je in te kopen in een bestaand bedrijf.
Starten met ondernemen via een bedrijfsovername, een zogenaamde management buy-in (MBI) hoeft niet te betekenen dat je een bedrijf volledig overneemt om vervolgens als enig aandeelhouder/eigenaar het bedrijf verder te leiden. Ondernemen kan je ook samen met bestaande of nieuw aan te trekken eigenaren doen.
Sterker nog, een groeiend aantal management buy-in transacties bestaat tegenwoordig uit gedeeltelijke overnames; participaties. Het kan dan gaan om een minderheidsdeelneming, de overname van een meerderheid of een gefaseerde overname, waarbij de koper vanuit een participatie uiteindelijk het gehele bedrijf overneemt.
Geen vooropgezet plan
Het aantal participaties neemt dus toe ten opzichte van volledige overnames. Toch start een oriëntatie en zoektraject bij MBI-kandidaten vaak met de wens om een bedrijf direct en volledig over te nemen. MBI’ers zijn meestal nog niet eerder ondernemer geweest en zoeken in het ondernemerschap autonomie, zeggenschap en vrijheid om te beslissen en te handelen.
Een participatie is dan ook niet altijd het resultaat van een vooropgezet plan, maar vaak een ‘samenloop van omstandigheden’. Bij de zoektocht van een MBI-kandidaat kan een volledige overname het doel zijn, maar onderweg komen er regelmatig interessante mogelijkheden langs die resulteren in een gedeeltelijke overname.

Toegevoegde waarde
Uiteindelijk gaat het er voor een MBI-kandidaat om dat de setting wordt gevonden waar zijn/haar toegevoegde waarde als ondernemer/manager optimaal tot zijn recht komt. Wij zien hierin een groeiende trend:
- Management buy-in als constructie om goed ondernemend management aan boord te krijgen, dat bovendien ‘meedoet’, heeft de afgelopen jaren veel meer bekendheid en vertrouwen in de markt gekregen.
- De vergrijzing in het MKB speelt al jaren. Naast concrete verkoop (bedrijven die in de verkoop staan) is er ook veel ‘latente verkoop’ (bedrijven die nog niet in de verkoop staan); eigenaren die geen opvolging hebben en daar (vaak gefaseerd) een oplossing voor willen zoeken.
- Pre-exit; ondernemers/DGA’s die een stapje terug willen doen. Niet alleen om een deel van het pensioen veilig te stellen, maar ook vanuit de wens om minder te gaan werken. Een nieuwe (mede-)ondernemer erbij kan dit gat dan mooi opvullen.
- Investeerders die ondernemers zoeken. Investeerders zijn altijd op zoek naar goed, ondernemend management voor bestaande deelnemingen of nieuwe acquisities. Als dat type manager niet in het bedrijf aanwezig is, moeten zij extern op zoek. De MBI-kandidaat met ‘skin in the game’ is dan voor veel investeerders een aantrekkelijke optie in plaats van een manager in loondienst.
- Ondernemers die met hun bedrijf tegen een plafond zitten en niet de skills/ervaring hebben om daar doorheen te breken. Of vinden dat het ‘lonely at the top’ is. Veel MBI-kandidaten hebben een uitstekend profiel met veel toegevoegde waarde om een bestaand bedrijf, wat door de oprichter van 0 naar 1 is gebracht, verder uit te bouwen naar 2 of 3. Ook hierbij kan volledige overname op termijn het uiteindelijke doel zijn.
De overnamemarkt is voor MBI’ers veel dynamischer geworden ten opzichte van jaren geleden. Waar in het verleden veel transacties plaatsvonden in het kader van klassieke bedrijfsopvolging – verkoper verkoopt aan opvolger – bestaat het overnamelandschap vandaag de dag uit veel verschillende type transacties, waar de MBI-kandidaat blijkbaar geruisloos zijn plek in vindt: pre-exit, buy & build en/of private equity.
Inkopen in een bedrijf: 3 vormen
Er zijn verschillende vormen om te gaan ondernemen via een overname. De volgende drie komen het meeste voor:
Je koopt een belang, meestal een minderheid. Samen met de andere aandeelhouder(s) bouw je verder aan jullie bedrijf.
Je begint met een participatie, ook hier meestal een minderheidsbelang, om dat via een aantal stappen uit te bouwen naar een volledige overname. Deze stappen, de termijn en de waardering van de in de toekomst over te nemen aandelen, heb je bij voorkeur aan het begin vastgelegd.
3. Volledige overname
Een directe en volledige overname van 100% van de aandelen. Je koopt zelf alle aandelen met behulp van bankfinanciering of samen met een investeerder, die dan ook mede aandeelhouder wordt.
De vorm waar jij uiteindelijk voor kiest of kunt kiezen is met name ook afhankelijk van je financieringsmogelijkheden en de vertrekwensen van de verkoper(s). Daarnaast moet je goed nagaan of je samen wilt/kunt ondernemen of dat je dit alleen als enig aandeelhouder wilt doen.

Voordelen van inkopen in een bedrijf voor verkopers
Een gecommitteerde ondernemer
Een persoon die zich inkoopt in een bedrijf kan voor verkopers een interessante manier zijn om de opvolging en continuïteit van hun bedrijf te regelen. Waarom? Een opvolger (MBI kandidaat) die zich inkoopt is iemand van vlees en bloed, iemand die zelf gaat ondernemen en zich committeert in plaats van een (concurrerend) bedrijf of een investeerder die de overname realiseert. De eigenaar/verkoper weet in de gesprekken dus direct wie hem/haar straks gaat opvolgen en gaat samenwerken met zijn werknemers.
Bij een investeerder weet je dat er geld aanwezig is, maar wie gaat het bedrijf leiden? Een strategische koper heeft vaak niet persé het belang om een bedrijf volledig te continueren. Er is hier een reële kans dat onderdelen worden samengevoegd / gesaneerd, personeel verdwijnt, locatie/pand wordt verlaten, etcetera.
Skills
Een persoon die zich inkoopt en de eigenaar opvolgt brengt vaak uitgebreide professionele (management-, branche)ervaring mee. Ervaring waar veel bedrijven in hun groeicurve op een gegeven moment ook echt behoefte aan hebben. Eigenlijk een soort fusie. Op deze manier wordt een managementbehoefte en/of de behoefte aan andere/nieuwe skills, gecombineerd met de opvolging. Een opvolger met de juiste ervaring en commitment, ook in de vorm van eigen middelen die worden meegebracht, biedt meer commitment en ondernemerschap dan een manager in loondienst.
De oud/huidige eigenaar en opvolger kunnen desgewenst samenwerken om het bedrijf naar een volgende fase te brengen, bijvoorbeeld; commerciëler, internationaal uitbreiden, re-organiseren, professioneler. Een MBI kandidaat leent zich dus niet alleen voor opvolgingskwesties, maar zeker net zo goed voor groeivraagstukken.
Stappenplan bij het inkopen in een bedrijf
Als je wilt gaan ondernemen door je in te kopen in een bedrijf, dan zijn er een aantal standaard stappen die je doorloopt om uiteindelijk succesvol af te kunnen ronden. Bij een management buy-in horen daarnaast ook enkele specifieke stappen. Wij hebben ze voor je op een rijtje gezet:
- Oriëntatie
- Commitment
- Ondernemersprofiel
- Focus aanbrengen
- Bedrijf zoeken
- Persoonlijke klik
- Voorstel & onderhandelingen
- Intentieverklaring (LOI)
- Financiering
- Due Diligence
- Overname contracten & closing
Lees voor een verdere toelichting:
Het MBI bedrijfsovername stappenplan

Financieren inkopen in bedrijf
Een belangrijk onderdeel in het overnameproces is het verkrijgen van de benodigde bedrijfsovername financiering tegen optimale voorwaarden om je inkoop te kunnen realiseren. We hebben de verschillende financieringsmogelijkheden voor je op een rijtje gezet. Voor een verdere toelichting op deze financieringsvormen, zie ook MBI bedrijfsovername financiering.
Houd er rekening mee dat je bij een minderheidsparticipatie een aantal van onderstaande financieringsopties niet kunt inzetten. Een bank financiert bijvoorbeeld over het algemeen geen minderheidsdeelnemingen bij management buy-in transacties.
- EIGEN MIDDELEN
- BANKFINANCIERING
- VENDOR LOAN
- PARTICIPATIEMAATSCHAPPIJEN
- INFORMAL INVESTORS
- UITGESTELDE FINANCIERING

Ondernemen door Overnemen:
Inkopen in een bedrijf?
Ben je nog enthousiaster geraakt over je eigen ondernemersplannen en overtuigd van je mogelijkheden? Laat ons weten wat je plannen zijn. Wij kijken graag met je mee en helpen je de volgende stap te zetten op weg naar je eigen bedrijf!