30 januari 2024, Anne Huitema, BuyInside
Starten met ondernemen via een bedrijfsovername hoeft niet te betekenen dat je een bedrijf volledig overneemt om vervolgens als enig aandeelhouder/eigenaar het bedrijf verder te leiden. Ondernemen kan je ook samen doen.
Sterker nog, een groeiend aantal management buy-in (MBI) transacties bestaat tegenwoordig uit gedeeltelijke overnames; participaties. Het kan dan gaan om een minderheidsdeelneming, de overname van een meerderheid of een gefaseerde overname, waarbij de koper vanuit een participatie uiteindelijk het gehele bedrijf overneemt.
Geen vooropgezet plan
Het aantal gedeeltelijke (MBI-)overnames neemt dus toe ten opzichte van volledige overnames. Toch start een oriëntatie en zoektraject bij MBI-kandidaten vaak met de wens om een bedrijf direct en volledig over te nemen. MBI’ers zijn meestal nog niet eerder ondernemer geweest en zoeken in het ondernemerschap autonomie, zeggenschap en vrijheid om te beslissen en te handelen.
Een participatie is dan ook niet altijd het resultaat van een vooropgezet plan, maar vaak een ‘samenloop van omstandigheden’. Bij de zoektocht van een MBI-kandidaat kan een volledige overname het doel zijn, maar onderweg komen er regelmatig interessante mogelijkheden langs die resulteren in een gedeeltelijke overname.
Toegevoegde waarde
Uiteindelijk gaat het voor een MBI-kandidaat om de setting te vinden waar zijn/haar toegevoegde waarde als ondernemer optimaal tot zijn recht komt. Wij zien hierin een groeiende trend:
- Management buy-in als constructie om goed ondernemend management aan boord te krijgen, dat bovendien ‘meedoet’, heeft de afgelopen jaren veel meer bekendheid en vertrouwen in de markt gekregen.
- De vergrijzing in het MKB speelt al jaren. Naast concrete verkoop (bedrijven die in de verkoop staan) is er ook veel ‘latente verkoop’ (bedrijven die nog niet in de verkoop staan); eigenaren die geen opvolging hebben en daar (vaak gefaseerd) een oplossing voor willen zoeken.
- Pre-exit; ondernemers/DGA’s die een stapje terug willen doen. Niet alleen om een deel van het pensioen veilig te stellen, maar ook vanuit de wens om minder te gaan werken. Een nieuwe (mede-)ondernemer erbij kan dit gat dan mooi opvullen.
- Investeerders die ondernemers zoeken. Investeerders zijn altijd op zoek naar goed, ondernemend management voor bestaande deelnemingen of nieuwe acquisities. Als dat type manager niet in het bedrijf aanwezig is, moeten zij extern op zoek. De MBI-kandidaat met skin in the game is dan voor veel investeerders een aantrekkelijke optie in plaats van een manager in loondienst.
- Ondernemers die met hun bedrijf tegen een plafond zitten en niet de skills/ervaring hebben om daar doorheen te breken. Of vinden dat het lonely at the top is. Veel MBI-kandidaten hebben een uitstekend profiel met veel toegevoegde waarde om een bestaand bedrijf, wat door de oprichter van 0 naar 1 is gebracht, verder uit te bouwen naar 2 of 3. Ook hierbij kan volledige overname op termijn het uiteindelijke doel zijn.
De overnamemarkt is voor MBI’ers veel dynamischer geworden ten opzichte van jaren geleden. Waar in het verleden veel transacties plaatsvonden in het kader van klassieke bedrijfsopvolging – verkoper verkoopt aan opvolger – bestaat het overnamelandschap vandaag de dag uit veel verschillende type transacties, waar de MBI-kandidaat blijkbaar geruisloos zijn plek in vindt: pre-exit, buy & build en/of private equity.
